درباره نهنگ اثر دارن آرنوفسکی؛ به این آدم عجیب و غریب نگاه کنید! - وبلاگ تفکر برتر

به گزارش وبلاگ تفکر برتر، هم میهن نوشت: هر چند وقت یک بار، فیلمی بحث برانگیز به سینما ها می آید که مخاطب های خود را به دو دسته کاملا مجزا تقسیم می نماید؛ نهنگ تازه ترین ساخته دارن آرنوفسکی جزو این دسته آثار است. آرنوفسکی فیلمساز 54 ساله آمریکایی است که بیشتر برای ساخت درام های روانشناسانه با مضامین سورئال شناخته می گردد.

آرنوفسکی که با ساخت فیلم های مهمی مانند مرثیه ای بر یک رویا و قوی سیاه یکی از بحث برانگیزترین و مورد مناقشه ترین سینماگر های معاصر آمریکاست، در اواخر دهه 90 میلادی با فیلم تریلر روانشناسانه سورئال پی-باور به آشفتگی نامی برای خود دست و پا کرد. حالا، اما این سینماگر در هشتمین تجربه فیلمسازی اش سراغ یک نمایشنامه رفته است. نهنگ، نام هشتمین ساخته آرنوفسکی است که اقتباسی از نمایشنامه ای به همین نام، نوشته ساموئل دی. هانتر است، فیلمی که به همان میزان که احتمالا قلب شما را به درد می آورد، همان میزان نیز موجب عصبانیت شما می گردد.

نقش اصلی فیلم تازه آرنوفسکی را برندن فریزر (فریژر)، بازیگر محبوب دهه 90 آمریکا ایفا نموده است، فریزر که پیش تر برای فیلم های اکشن مومیایی شناخته می شد، با این فیلم، رنسانسی در حرفه بازیگری اش ایجاد نموده. او سال جاری قرار است دوباره با یک فیلم مهم یعنی تازه ترین اثر اسکورسیزی به سینما ها برگردد.

فریزر که با یک اضافه وزن عجیب و غریب در این فیلم ظاهر شده، نقش چارلی، یک فرد گوشه گیر و منزوی و به شدت فربه که دوره های نویسندگی را از راه دور از آپارتمان دو خوابه اش در آیداهو تدریس می نماید، ایفا نموده است. چارلی از همسر سابق و دخترش دور شده و همچنان در غم از دست دادن دوست پسرش، همان کسی که به خاطرش خانواده اش را رها نموده، است و هنوز بهبود نیافته است.

چارلی از دنیای بیرون به کلی دور شده و به علت نارسایی قلبی در حال مرگ است. او تنها در چند مورد -یکی هنگام دریافت غذا، بازکردن در برای مبلغان متعصب دینی، آمدن یکی از دوستانش، آمدن پرستارش به نام لیز به خانه اش و دانشجو های دوره های آموزشی مجازی که البته او در اینجا به عمد دوربین لپ تاپ خود را خاموش می نماید- با مردم ارتباط دارد، چارلی هیچ ارتباط دیگری با جامعه جز همین موارد محدود ندارد. نقش لیز، پرستار چارلی را هونگ چائو بازی می نماید. به اعتقاد من، بازی او به همان میزان که نقش آفرینی برندن فریزر تحسین برانگیز است، بازی هونگ چائو نیز قابل توجه و تحسین برانگیز است.

درخشان ترین بخش کاراکتر لیز جایی است که او ناامیدی، خشم و ناراحتی عمیق خود را از بی میلی دوستش برای نجات جان چارلی ابراز می نماید. فریزر برای ایفای این نقش، کت و شلوار سایز بزرگ و همینطور پروتز به تن نموده و در تعدادی از سکانس ها نیز با وسواس زیاد پرخوری می نماید، در ضمن با دردسر با یاری واکر در آپارتمانش حرکت می نماید. بعضی از منتقدان، اگرچه در ستایش نقش آفرینی برندن فریزر متفق القول هستند با این حال فیلم آرنوفسکی را اثری فَت فوبیک (چاقی هراسی) می دانند.

برای مثال روکسان گی، منتقد مشهور نیویورک تایمز، فیلم را نمایش و کارناوالی کم اهمیت خواند و نوشت: اثر تازه آرنوفسکی فریاد می زند که بیایید به این آدم عجیب و غریب نگاه کنید. اگرچه دارن آرنوفسکی حرکات پرزحمت چارلی را به شکل اغراق آمیزی به تصویر می کشد، اما باید گفت واقعا تصویری که او درنهایت ارائه می دهد، دلخراش، وسواس گونه، دلسوزانه و همدلانه است. نهنگ بسیار شبیه اقتباس از نمایشنامه ای با یک دکور و صحنه است. فیلم به طور اجتناب ناپذیر اثری کلاستروفوبیک (ترس شدید و غیرمنطقی از مکان های محصور) است.

کل فیلم تقریبا در آپارتمان تنگ و کثیف چارلی می گذرد. بازیگران فیلم نیز به تعداد نیم جین نقش آفرین، محدود شده اند. این موقعیت کلاستروفوبیک حتی در تصویر هم نمود خود را دارد، ابعاد تصویر نهنگ 1.33:1 یا همان 4 به 3 است. (البته انتقاد های زیادی به ابعاد تصویر غیرمعمول آثار A24 شرکت پخش کننده فیلم نهنگ و اتکای بیش از حد آن به این مدل فیلم ها وارد است، این کمپانی پیش تر فیلم هایی با ابعاد غیرمعمول مثل عزیز آمریکایی، اولین اصلاح شده و فانوس دریایی را نیز در کارنامه داشته است.) با این حال در این فیلم این تغییر ابعاد نتیجه می دهد.

ما در طول فیلم از نگاه دوربین آرنوفسکی به برندن فریزر و کاراکترش چارلی نزدیک می شویم، وسواس او را در آنالیز مقاله دانشجویی خاص درباره اثر موبی دیک تا غذای ناسالمی که می خورد و اشتیاقش برای برقراری ارتباط با دختر نوجوانش را مشاهده می کنیم. این تازه ترین ساخته آرنوفسکی مانند فیلم منچستر بای دِ سی، ساخته کنت لونرگان یا حتی نیویورک، جز به کل اثر چارلی کافمن، فیلمی است که ویژگی آن ترسیم بیش از حد احساس فلاکت، تنهایی و وسواس یک انسان محکوم به فناست.

نهنگ اثری است ویرانگر، تیره و تار که به انتها نرسیده و خام مانده است. فیلم سرسختانه و بی وقفه خود را متعهد به ایجاد احساس در مخاطب می نماید و درنهایت هم همینطور می گردد، برای بسیاری از مخاطب ها، نهنگ اثری است که آن ها را خشمگین می نماید، برای عده ای دیگر نیز فیلم حس های غم و ترسِ همراه با ابهت و حیرت را توأمان دارد، نهنگ در نهایت احساسی را در وجود شما برانگیخته می نماید.

نویسنده: پاتریک راجرز

ترجمه: محمد امین شکاری