امکان کشف حیات فرازمینی تا 25 سال آینده وجود دارد
به گزارش وبلاگ تفکر برتر، با نگاه به توسعه ابزارهای قدرتمند برای آنالیز سیارات فراخورشیدی، یک پژوهشگر معتقد است که تا 25 سال آینده می توانیم شواهدی از حیات را فراسوی منظومه شمسی بیابیم.
ساشا کوانز (Sasha Quanz) اخترفیزیکدان دانشگاه صنعتی زوریخ (ETH) سوئیس در مراسم گشایش مرکز آنالیز پیدایش و تکامل حیات گفت: در سال 1995، همکارم دیدیه کلاز (Didier Queloz) اولین سیاره خارج از منظومه شمسی را کشف کرد. تا کنون هم بیش از 5000 سیاره فراخورشیدی شناخته شده است و هر روز به این تعداد اضافه کرده می گردد.
حتی با توجه به اینکه ستاره شناسان معتقدند هر یک از بیش از 100 میلیارد ستاره در کهکشان راه شیری، حداقل یک سیاره دارد، انتظار می رود این تعداد به شکل چشمگیری افزایش یابد. بدین ترتیب در میان این اکتشافات، بعضی از این سیاره ها دقیقا مانند زمین، در فاصله مناسب از ستاره میزبان خود قرار خواهند داشت و از شرایط حیات، از جمله آب مایع برخوردار خواهند بود.
کوانز ادامه داد: آنچه نمی دانیم این است که آیا این سیارات زمین-مانند دارای اتمسفر هستند و اگر بله، جو آن ها از چه چیزی ساخته شده است؟ بنابراین باید جو این سیارات را آنالیز کنیم و به یک رویکرد رصدی احتیاج داریم تا بتوانیم از این سیارات عکس بگیریم.
افتتاح مرکز نو جست وجوی حیات فرازمینی، تنها یک روز پس از آن انجام شد که تلسکوپ فضایی جیمز وب اولین تصویر مستقیم خود از یک سیاره فراخورشیدی را منتشر کرد. این غول گازی با نام HIP 65426 b، حدود 12 برابر مشتری جرم دارد و در فاصله 100 واحد نجومی دور ستاره مادرش می چرخد.
هرچند تمرکز تلسکوپ فضایی جیمز وب جست وجوی قدیمی ترین ستاره های کیهان است، اما تا کنون به تحقیقات ارزشمندی درباره سیارات فراخورشیدی از جمله شناسایی کربن دی اکسید و آب در اتمسفر تعدادی از آن ها یاری نموده است.
با این وجود، کوانز اشاره نمود که قدرت وب برای شناسایی سیارات بسیار کوچک تر و سنگی که در فاصله های نزدیک تر به ستاره های مرکزی، یعنی در منطقه ای با احتمال وجود آب مایع می چرخند، کافی نیست.
او در این باره اضافه کرد: منظومه HIP 65426 بسیار ویژه است زیرا یک غول گازی است که با فاصله بسیار دور از ستاره مرکزی قرار گرفته است. بنابراین وب می تواند از آن عکس بگیرد اما این درباره سیارات کوچک تر صدق نمی نماید.
حالا برای پر کردن این شکاف در توانایی های تلسکوپ فضایی جیمز وب، ابزارهای تازه ای در حال ساخت هستند. برای نمونه کوانز و تیمش در حال توسعه ابزار تصویربرداری و طیف نگار فروسرخ میانی تلسکوپ اَبَر بزرگ (METIS) هستند.
ELT که هم اکنون به وسیله رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی در حال ساخت است، پس از تکمیل در خاتمه این دهه، آینه ای با عرض 40 متر خواهد داشت که آن را به بزرگ ترین تلسکوپ نوری ساخته شده تبدیل می نماید.
به گفته کوانز، هدف اصلی این ابزار، ثبت نخستین تصویر از یک سیاره سنگی به طور بالقوه شبیه زمین، در اطراف یکی از نزدیک ترین ستاره هاست. اما در منظره بلندمدت این کار را نه تنها برای چند ستاره، بلکه برای ده ها ستاره انجام می دهد و جو ده ها سیاره فراخورشیدی سنگی را آنالیز می نماید.
با این وجود شاید حتی متیس (METIS) هم به میزان کافی برای تشخیص نشانه های حیات خارج از منظومه شمسی قوی نباشد زیرا با نصب روی یک تلسکوپ زمینی مانند ELT، اثر تداخلی جو زمین، میزان گیری های شیمیایی اتمسفر دنیا های دوردست را دچار مشکل می نماید.
این جاست که به یک تلسکوپ فضایی احتیاج است و چون جیمز وب به طور کامل از عهده این کار برنمی آید، یک مأموریت کاملا تازه باید راهی فضا گردد. مأموریت لایف (LIFE) که هم اکنون تحت نظارت آژانس فضایی اروپا (ESA) مرحله مطالعات اولیه خود را می گذراند، چنین وظیفه ای دارد.
این تلسکوپ فضایی قرار است به تعداد زیادی از سیارات فراخورشیدی که احتمال یافتن مولکول های ایجاد شده به وسیله موجودات زنده در جو آن ها وجود دارد، نگاه کند و مرکز نو مطالعات فراخورشیدی ETH زوریخ می تواند زمینه ای برای رصدهای آن باشد تا درک ما را از ساختارهای شیمیایی حیات و چگونگی تأثیر آن بر جو سیاره ها بهبود ببخشد.
کوانز اعلام نمود: باید درک عمیق تری درباره بلوک های سازنده حیات، روندها و مقیاس های زمانی واکنش های شیمیایی و شرایط خارجی مؤثر بر حیات به دست آوریم و شاخص های زیستی واقعی را تشخیص دهیم تا به ما در اولویت بندی ستارگان و سیارات هدف یاری کند.
به گفته او اگرچه بلندپروازانه است، اما بازه زمانی 25 ساله ای که او برای یافتن حیات در خارج از منظومه شمسی در نظر دارد، غیرواقعی نیست. او اضافه کرد: هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد، اما چیزهای زیادی در این راستا خواهیم آموخت.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از چند سیاره فراخورشیدی
Credit: ESA/Hubble, N. Bartmann
منبع: Space
منبع: دیجیکالا مگ